از فنلاند ۲۹ نوامبر ۲۰۱۶
شش سال قبل ، جماعتی از مسلمین فنلاند خواهان رسیدگی به بعضی از امورات قضاییشان در دادگاههای فنلاند بر اساس قوانین شریعت و حکم قرآن شده بودند . از جمله این امورات اجرا و حل و فصل مسئله طلاق بر اساس قوانین موجود درشریعت بود . یکی از جوامع اسلامی در فنلاند در سال ۲۰۱۰ پیشنهادی را در مورد ضمیمه کردن قوانین شریعت در مورد ازدواج و طلاق شرعی به قوانین فنلاندی در این زمینه را داده بود .، از جمله این قوانین به عنوان مثال در مورد طلاق فرصت ۶ ماهه دادن به زوجین متقاضی جهت صلح و در صورت حادثه طلاق مجاز نبودن ازدواج مجدد برای زن تا سه ماه بعد از طلاق ( نگه داشتن عده ) و بعد از آن مجاز به ازدواج مجدد .
وزارت داگستری اما در قبال این درخواست واکنش نشان داده و اعلان نموده است که در فنلاند قوانین فنلاند ساری و جاری است و همه مردم از هر نوع دین و ایدئولوژیی مشمول بر این قوانین هستند و در مورد صاحبان ایدئولوژیهای مختلف هم فرقی نمیکند .
پروفسور یاکو آنتیلا اما میگوید چرا نباید چنین چیزی که هم اکنون در بعضی از کشور های بزرگ غربی همچون انگلیس و کانادا که از شمار بالایی از مسلمانان برخوردار هستند مورد پذیرش و قبول قرار گرفته و ساری و جاری است در سایر کشور های غربی به رسمیت شناخته نشود . در این کشورهای غربی این گونه قوانین به نفع شریعت خواهان ، تغییر کرده و مشگلی هم پیش نیامده ، چرا در مابقی کشور های غرب نه !!!؟ به نظر او ویژه گیها و اهمیت قوانین و شرایط حاکم بر خانواده در چارچوب قوانین شریعت تضاد عمده ای با سیستم حقوقی در غرب ندارد .
به نظر او مسلمانان اروپا ، خود ، خواهان اجرای قوانین حقوق جزایی اسلامی همچون شلاق زدن و سخت گرفتنهای قوانین شریعت اسلامی در غرب نیستند ، اما قوانینی همچون طلاق و قوانینی همچون ارث و توارث که در قرآن هست ، مباینت چندانی با قوانین موجود در قوانین حقوق قضایی در حد اقل فنلاند ندارد !!!!؟ به جز این که در قوانین فنلاند مرد و زن به یک نسبت ارث میبرند ولی در قوانین شریعت فرزندان ذکور ( پسران ) دو برابر اناس ( دختران ) از ارث بهره مند میشوند واین در صورتی است که فرزندانی وجود داشته باشند !. ولی چنانچه فرزندی وجود نداشت اموال مرحوم به پدر و مادرش میرسد و در این صورت هم پدر دوبرابر مادر از ارث برخوردار میشود !!!!؟
اما تفاوتهایی هم در مسئله طلاق میان قوانین مدرن در فنلاند و نظام شریعت در اسلام موجود است ک اهم آن هم این است که در طلاق به شیوه شریعت اسلام در هر صورت مرد است که تصمیم به جدایی میگیرد اما زن میبایست برای تصمیم درخواست طلاقش دلیل قانع کننده ای برای محکمه ارائه بدهد و در صورت پذیرش محکمه ممکن است طلاق جاری شود و آنهم با شرط نگهداشتن سه ماه ( عده ) .در قوانین فنلاند هردو نفر ذوج به دلخواه خود از حق تقاضای طلاق بنا بر دلایل خاص خودشان به کاملا مساوی و آزادانه و به هر دلیلی برخوردارند.
از نکات دیگر متفاوت و متناقض در شریعت و قوانین حقوقی فنلاند از نظر پروفسور آنتیلا حق حضانت فرزندان است، در فنلاند مادران از جایگاه بسیار قوی و محکم حقوقی برای حضانت و نگهداری بچه ها در صورت طلاق برخوردار میباشند ! و این الزاما به آن معنا نیست که پدران از حقوقی برخوردار نباشند اما میتواند بسیار بستگی داشته باشد به قراردادی که والدین در بین خود قرار خواهند داد و یک سیستم اجتماعی هم بر خوب اجرا شدن آن قرار داد نظارت خواهد داشت . اما در سیستم شریعت حق حضانت عملا برای پدر است ولی بچه ها را در دوران کودکی به مادران میسپارند اگر مادر بپذیرد !! و پدران باید مخارج آنها را تأمین نمایند. و با رسیدن بچه به سنین ۶ و یا ۷ سالگی بچه در اختیار پدر قرار میگیرد.
در زمینه های دعاوی حقوقی ، در دادگاهای شریعت موجود در غرب رضایت طرفین دعوا برای قاضی کفابت میکند برای ختم دادگاه ، البته در بسیاری از زمینه ها تفاوتهایی بین برداشتهای حقوق در شریعت وجود دارد . ممکن است قاضی در مدرسه ای تحصیل کرده باشد که قانونی را طوری دیگری نسبت به سایر مدارس آموزش شریعت تفسیر و توجیه کرده باشند. پروفسور آنتیلا این مورد را تشبیه میکند به نوع قضاوتی که در دادگاهها و دادگاههای تجدید نظر اعمال میشود . پروفسور آنتیلا خاطرنشان میکند که البته قوانین شریعت در دنیای فعلی ما به جز در چند کشور نظیر عربستان سعودی و ایران و پاکستان در جاهای دیگری اعمال نمیشود. این بدان معنی است که قوانین شریعت اسلامی در سایر کشور های اسلامی تحت تأثیر قوه مقننه آن کشور ها است .
یکی از بارزترین تفاوتهای سیستم حقوقی در کشور فنلاند با سیستم شریعت در این است که در سیستم شریعت بدون استثنا قضات همه از میان مردان هستند . ولی در فنلاند بیش ار نیمی از قضات از میان زنان هستند. ولی با وجود این پروفسور آنتیلا تأکید میکند که در عین حال این قوانین قرانی قوانینی برای عصر حجر و یا قرون وسطیی نیستند !! او در ادامه توضیح میدهد که البته ورود زنان به منصه قضاوت در فنلاند نیز بسیار تازه و جدید است و هرگز قوانین به عقب بر نخواهند گشت که مثلا زوجین برای امر طلاق محتاج دلیلی خاص باشند.
اما امام و رهبر عقیدتی بخشی از جامعه مسلمانان فنلاند آقای انس حجار معتقد است چیزهای بسیاری در جامعه مسلمین فنلاند وجود دارد که جای اعمال قانونی آن در قوانین فنلاند خالی است و باید شریعت جای آن را پر کند !!. امام انس حجار توضیح میدهد ، وقتی که قوانین فنلاند هیچگونه قرارداد ازدواجی را در خارج از مرزهای فنلاند و قوانین فنلاند به رسمیت نمیشناسد ، طلاق هم از نظر این قوانین به خودی خود نمیتواند مورد رسمیت قوانین فنلاندی باشد ، برای همین در این زمینه باید برخی از قوانین شریعت به حوزه قوانین فنلاند وارد شود.
پرفسور آنتیلا فکر میکند که ، ده هزار مسلمان عضو جامعه مسلمین فنلاند نیاز به برخی قوانین خاص خود را دارند که میتوان خواسته آنها را به یک رفراندوم اجتماعی سپرد .
